Từ Dự thảo Đại hội XIV: Thêm cơ hội để văn hóa, giáo dục Khmer tỏa sáng

Văn hóa – sức mạnh nội sinh của đồng bào Khmer

Trong quá trình góp ý Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV, nhiều cán bộ, nghệ nhân, nhà sư và giáo viên người Khmer đã thể hiện sự đồng thuận cao, bởi nội dung phát triển văn hóa, con người luôn được Đảng đặt ở vị trí trung tâm của tiến trình phát triển đất nước. Đối với đồng bào Khmer ở đồng bằng sông Cửu Long, nơi có hơn 400 ngôi chùa và hàng nghìn nghệ nhân, việc giữ gìn bản sắc văn hóa càng có ý nghĩa sâu sắc.

Ông Thạch Thiệu, Phó Trưởng Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer thuộc Nhà hát Cao Văn Lầu (Cà Mau) cho rằng, Dự thảo lần này đã tập trung nêu rõ nhiệm vụ chăm lo đội ngũ văn nghệ sĩ và những người làm công tác văn hóa. “Đời sống của nghệ sĩ Khmer vẫn còn rất nhiều khó khăn. Chúng tôi mong có thêm chính sách hỗ trợ để anh em yên tâm sáng tạo, tiếp tục cống hiến cho nghệ thuật truyền thống”, ông bày tỏ.

Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Khmer nhiều năm qua là cái nôi bảo tồn và biểu diễn các loại hình nghệ thuật độc đáo như Dù-kê, Rô-băm, dân ca, dân vũ… Tuy nhiên, để các giá trị ấy không bị mai một, việc quan tâm hơn về môi trường sáng tác, chế độ đãi ngộ là yêu cầu cấp thiết. Nội dung “ưu tiên phát triển cơ sở đào tạo văn hóa, nghệ thuật; hỗ trợ các bộ môn nghệ thuật truyền thống” được nêu trong Dự thảo đã tạo thêm hy vọng để văn hóa Khmer tiếp tục tỏa sáng trong đời sống đương đại.

Chùa Khmer – không gian gìn giữ hồn cốt dân tộc

Trong đời sống văn hóa Khmer, chùa đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Không chỉ là nơi thờ tự và sinh hoạt tín ngưỡng, chùa còn là trung tâm truyền dạy chữ viết, phong tục và đạo đức truyền thống. Chùa Khmer từ lâu đã là “trường học” của bao thế hệ thanh thiếu niên, góp phần duy trì tiếng nói, chữ viết của dân tộc.

Chùa Krăng Chay, phường Chi Lăng, tỉnh An Giang là địa chỉ tiêu biểu trong công tác giáo dục và bảo tồn văn hóa. Tại đây, chư tăng thường xuyên đứng lớp dạy chữ Khmer, tổ chức lễ hội truyền thống, duy trì nếp sống văn hóa đặc trưng.

Đại đức Chau Sa Rươl, sư cả của chùa Krăng Chay chia sẻ: “Bà con rất phấn khởi khi Nhà nước hỗ trợ tu sửa nhiều ngôi chùa. Tuy nhiên, vẫn còn những nơi cơ sở xuống cấp, ảnh hưởng đến việc học chữ và các hoạt động văn hóa. Chúng tôi hy vọng tiếp tục nhận được sự quan tâm để duy trì hiệu quả vai trò của chùa trong giáo dục con em Khmer”.

Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV cũng nhấn mạnh nội dung: “Chăm lo đời sống văn hóa cơ sở; bảo tồn và phát huy hiệu quả di sản văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số”. Đây được xem là định hướng xuyên suốt, giúp bảo đảm các không gian văn hóa truyền thống, đặc biệt là chùa Khmer, tiếp tục phát huy đúng chức năng.

Giáo dục – con đường phát triển bền vững

Song hành với văn hóa, giáo dục là trụ cột quan trọng giúp thế hệ trẻ Khmer nâng cao tri thức, mở rộng cơ hội lập nghiệp và đóng góp cho cộng đồng. Đồng thời, trường học cũng là nơi duy trì ngôn ngữ và phong tục của dân tộc Khmer một cách bền vững.

Ông Lâm So Rone, Phó Hiệu trưởng Trường Trung cấp Pali – Khmer Vĩnh Long, cho biết: “Chúng tôi rất đồng tình với chủ trương phát triển giáo dục toàn diện trong Dự thảo. Nhưng hiện nay việc đào tạo giáo viên biết tiếng Khmer vẫn chưa đầy đủ, cơ sở vật chất cũng cần được đầu tư nhiều hơn. Rất mong có cơ chế đặc thù để con em Khmer vừa học tốt, vừa không mai một tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình”.

Toàn tỉnh Vĩnh Long hiện có 9 trường phổ thông dân tộc nội trú và 1 Trường Trung cấp Pali – Khmer. Đây là nơi đào tạo nguồn nhân lực có trình độ, đóng góp cho sự phát triển của vùng có đông đồng bào Khmer sinh sống. Đặc biệt, tỉnh cũng là địa phương duy nhất trong cả nước đào tạo văn hóa – nghệ thuật Khmer trình độ đại học, góp phần bảo tồn nguồn nhân lực làm công tác văn hóa trong tương lai.

Đồng thuận – niềm tin – kỳ vọng vào tương lai

Những ý kiến tâm huyết từ đồng bào Khmer trong quá trình góp ý Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV cho thấy sự đồng lòng, tin tưởng vào đường hướng phát triển đất nước. Khi văn hóa được tôn trọng, khi giáo dục được đầu tư đúng mức, đồng bào Khmer càng thêm gắn bó với cộng đồng dân tộc Việt Nam thống nhất, cùng hướng tới mục tiêu phát triển phồn vinh.

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV là dấu mốc quan trọng, mở ra chặng đường mới với nhiều kỳ vọng. Với đồng bào Khmer, niềm tin ấy càng sâu sắc hơn khi những giá trị văn hóa và tri thức của dân tộc mình tiếp tục được quan tâm và phát huy. Đó là động lực để đồng bào Khmer cùng các dân tộc anh em đoàn kết, nỗ lực xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, nhân văn và hiện đại./.